در دنیای سرور و هاست، منظور از مجازیسازی، ایجاد یک محیط نرمافزاری است که به بخشی از سختافزار دسترسی دارد و کاربر میتواند در این محیط مجازی، سیستم عامل متفاوتی نصب کند. به عنوان مثال میتوانید یکی از توزیعات لینوکس به همراه نرمافزارهای مرتبط با میزبانی وب را نصب کنید و برای میزبانی یک یا چند سایت، از آن استفاده کنید. با کمک مجازیسازی، امکان راهاندازی چند سیستم عامل روی یک کامپیوتر به صورت همزمان امکانپذیر میشود. یکی از نرمافزارهای مشهور و قدرتمند در عرصهی مجازیسازی، ESXi است. نرمافزار ESXi که قبلاً با نام ESX شناخته میشد، محصولی از VMware است و با دسترسی مستقیم به سختافزار، عملکرد بهینهای دارد.
معرفی ESXi و کاربردهای آن
اغلب کاربران مبتدی فقط یک سیستم عامل روی کامپیوتر خویش دارند و با همان سیستم عامل همهی کارها را انجام میدهند اما کاربران حرفهای و مدیران شبکه و سرور، علاوه بر سیستم عاملی نظیر ویندوز یا لینوکس اوبونتو، ممکن است به چند سیستم عامل دیگر هم نیاز داشته باشند. لذا چند سیستم عامل روی پارتیشنهای مختلف نصب میکنند. راهکار دیگر این است که نرمافزارهای مجازیسازی روی سیستم عامل اصلی نصب کنیم و در محیط مجازی این نرمافزارها، سیستم عامل دوم را نصب کنیم. به این ترتیب حین کار با ویندوز، میتوانید از لینوکس یا مکاواس هم استفاده کنید.
منظور از محیط مجازی که اصطلاحاً ماشین مجازی یا Virtual Machine گفته میشود، محیطی است که تنها به بخشی از منابع سختافزاری دسترسی دارد. به عنوان میتوانید برای یک ماشین مجازی سبک و ساده، یک هستهی پردازنده، ۱ گیگابایت رم و بخش کوچکی از درایو هارددیسک در نظیر بگیرید.
برای مجازیسازی چندین نرمافزار محبوب و قدرتمند وجود دارد که بسته به کاربرد و نیاز میبایست یکی از موارد را انتخاب کرد. مدیران سرور معمولاً به نرمافزاری نیاز دارند که اولاً سبک باشد و از منابع سختافزاری، حداکثر استفاده را ببرد و ثانیاً امکانات مدیریتی خوبی داشته باشد و به خصوص بتوان از راه دور و از طریق اینترنت، تنظیمات ماشینهای مجازی را تغییر داد، کپی کرد و به راحتی ماشینهای مجازی را خاموش و روشن کرد.
آشنایی با ESXi و مزیت آن نسبت به VMware Workstation و VirtualBox
کمپانی VMware تکنولوژیهای مرتبط با مجازیسازی را توسعه میدهد و از دیرباز نرمافزارهای جالبی در این عرصه منتشر کرده است. به عنوان مثال برای نصب کردن مکاواس اپل یا توزیعی از لینوکس نظیر اوبونتو در محیط ویندوز، میتوانید نرمافزار WMware Workstation را روی ویندوز نصب کنید. گام بعدی ایجاد ماشین مجازی است. میتوانید یکی از هستههای CPU و بخشی از رم و بخشی از هارددیسک را به ماشین مجازی اختصاص دهید. سپس آن را راهاندازی کنید و فرآیند نصب کردن سیستم عامل موردنظر را آغاز کنید.
شیوهی استفاده از نرمافزار VMware Workstation ساده است هر چند ممکن است برای کاربر مبتدی، کمی عجیب به نظر برسد. اگر هدف شما استفاده از لینوکس یا مک در محیط ویندوز است، میتوانید از نرمافزارهای سادهتر نظیر VirtualBox نیز استفاده کنید. اگر تاکنون از ویرچوآل باکس استفاده نکردهاید، نگران نباشید چرا که روال کار بسیار ساده است. قبلاً با این نرمافزار جالب و رایگان آشنا شدیم و نحوهی نصب کردن لینوکس، اندروید و غیره را شرح دادیم.
اما یک سوال مهم و اساسی:
اما چرا ESXi تکنولوژی برتری نسبت به ویرچوآلباکس است و دقیقاً چه تفاوتی بین ESXi و WMware Workstation وجود دارد؟
برای پاسخ به این سوال میبایست ابتدا مفهوم هایپروایزر را بررسی کنیم. منظور از hypervisor، نرمافزار، فرمویر یا حتی سختافزاری است که ماشینهای مجازی را ایجاد کرده و مدیریت میکند. در حالت کلی دو نوع هایپروایزر داریم. هایپروایزر نوع ۱ و نوع ۲. هایپروایزر نوع ۱ به این صورت عمل میکند که مستقیماً با سختافزار در ارتباط است و در نتیجه ممکن است از تمام توانمندی سختافزار بهره ببرد در حالی که هایپروایزر نوع ۲ با سیستم عامل در ارتباط است و سیستم عامل است که به سختافزار دسترسی مستقیم دارد. لذا ممکن است عملکرد سیستم عاملی که در هایپروایزر نوع ۲، نصب میکنید، به خوبی سیستم عامل نصب شده در نوع ۱ نباشد.
تفاوت ESX با ESXi چیست؟
دقت کنید که VMware در سال ۲۰۱۰ و پس از انتشار نسخهی ۴.۱ این هایپروایزر، نام آن را از ESX به ESXi تغییر داده است. حرف i که مخفف integrated یا مجتمع است به این دلیل اضافه شده که از نسخهی ۴.۱ به بعد، کرنل لینوکس نیز حذف شده است و به جای آن، کرنل توسعه داده شده توسط خود WMware به کار رفته است. نام این کرنل، vmkernel است و دارای سه واسط است. واسط سختافزار، ماشینهای مجازی و کنسول سرویسها.
vmkernel مستقیماً استفاده از پردازنده و رم را مدیریت میکند اما برای مدیریت استفاده از سایر بخشهای سختافزار نظیر شبکه و هارددیسک یا SSD، از ماژولها استفاده میشود. برخی از ماژولها بر اساس ماژولهای موجود در هستهی لینوکس طراحی شده است و برخی دیگر توسط WMware ساخته شده است. برای استفاده از ماژولهای لینوکسی میبایست ماژولی به اسم vmklinux راهاندازی شود.
با توجه به حذف شدن کنسول مدیریتی قبلی در نسخههای جدید، حجم کلی نرمافزار کاهش پیدا کرده و به کمتر از ۳۲ مگابایت رسیده است. در نتیجه منابع بیشتری برای راهاندازی ماشینهای مجازی باقی میماند.
توجه کنید که ESXi و ESX تا قبل از معرفی نسخهی ۵، با ویندوز ۸ و ویندوز سرور ۲۰۱۲ سازگاری نداشته است. لذا برای نصب کردن سیستم عاملهای جدید مایکروسافت میبایست از نسخهی ۵ به بعد استفاده کنید.
برای استفاده از ESXi چه سختافزاری لازم است؟
برای نصب کردن نسخههای جدیدتر ESXi، سختافزار قویتر و بروزتری لازم دارید. به عنوان مثال برای نصب کردن نسخهی ۷، میبایست پردازنده حداقل دو هسته داشته باشد و حداقل ۴ گیگابایت رم ضروری است. علاوه بر این میبایست سیستم شما پردازندهای که از تکنولوژی مجازیسازی VT-x اینتل یا معادل آن، تکنولوژی AMD RVI پشتیبانی میکند، داشته باشد. پردازندههای قدیمی و رم کمتر برای نصب کردن نسخهی ۷ کافی نیست.
نسخههای جدید از نظر فضای دیسک هم محدودیت بیشتری دارند. به عنوان مثال نسخهی ۷ به دیسکی با ظرفیت حداقل ۳۲ گیگابایت نیاز دارد و بهتر است برای عملکرد سریعتر و بهینه، از حافظههای SSD که از پروتکل NVM پشتیبانی میکنند، استفاده کنید.
تنوع پردازندههای امروزی اینتل و ایامدی زیاد است. برخی از مدلها برای کاربری سرور طراحی و بهینه شدهاند و قابلیتهای مفیدی دارند که برای مدیران شبکه و سرور حیاتی است. دسترسی ریموت برای تغییر دادن تنظیمات سرورها ضروری است و برای این مقصود میبایست مادربورد و پردازنده، از تکنولوژیهای خاصی پشتیبانی کنند.
البته اگر اطلاعات سختافزاری خوبی ندارید، جای نگرانی نست چرا که WMware فرآیند چک کردن سازگاری را ساده کرده است. میتوانید به صفحهای که در سایت VMware برای این مهم طراحی شده مراجعه کنید:
چک کردن سازگاری سختافزار با ESXi
آموزش نصب و راهاندازی ESXi
کمپانی WMware برخی از محصولات را به صورت رایگان و برای استفادهی شخصی و غیرتجاری ارایه کرده است. یکی از این موارد ESXi است که البته بدون خرید لایسنس، برخی از قابلیتها و ویژگیهای آن غیرفعال خواهد بود اما میتوانید به صورت رایگان آن را از وبسایت WMware دانلود کنید.
دو نسخهی ESXi موجود است که نسخهی اول به صورت نصب کردنی است و نسخهی دیگر Embedded Edition یا مجتمع است. بسته به فضای دیسک میتوانید هر یک از این نسخهها را نصب کنید. امکان ارتقا دادن ESXi به VMware Infrastructure 3 و همینطور VMware vSphere 4.0 ESXi نیز وجود دارد.