سیستم عامل CentOS یکی از توزیع های لینوکس است که بهترین گزینه برای سرورهای میزبانی وب است. این سیستم عامل کاملا رایگان بوده و از امنیت و کارایی بسیار خوبی برخوردار است. در ادامه قصد داریم برخی از دستورات پرکاربرد در لینوکس CentOS را به شما آموزش دهیم.
دستور yum مخفف Yellowdog Updater, Modified
مقدار yum پیش دستور مواردی مانند نصب، حذف، لیست کردن و … است که در زیر چند مورد را ذکر می کنیم:
- دستور آپدیت سیستم عامل بصورت : yum update
- دستور نصب Perl بصورت : yum install perl
- دستور حذف Perl بصورت : yum remove perl
- نمایش تاریخچه دستورات اجرا شده yum بصورت : yum history
شما می توانید از اتریبیوت ها نیز استفاده کنید. برای مثال اگر می خواهید تاییدیه از شما خواسته نشود می توانید برای آپدیت سیستم عامل دستور yum -y updare را وارد کنید. سایر موارد نیز شبیه مورد ذکر شده است
دستورات نمایش تقویم، تاریخ و ساعت
شما می توانید با وارد کردن دستور cal 2021 تقویم کامل سال 2021 را مشاهده نمایید که امکان تغییر عدد سال نیز وجود. همچنین با وارد کردن دستور date می توانید تاریخ و ساعت تنظیم شده سرور را مشاهده نمایید.
دستور نمایش محتویات یک مسیر
شما می توانید با وارد کردن دستور ls محتویات مسیر واقع در آن را بصورت لیست مشاهده کنید. اگر دستور را بصورت ls -l وارد کنید محتویات مسیر با جزئیات بیشتری نمایش داده می شود. همچنین اگر دستور را بصورت ls -a وارد کنید فایل ها و دایرکتوری های مخفی نیز نمایش داده می شوند. لازم به ذکر است در لینوکس هر فایل و دایرکتوری در ابتدا آن . وجود داشته باشد حالت مخفی به خود می گیرد. همانند فایل htaccess. در هاست.
دستورات Restart – Shutdown – Logout
با دستور logout می توانید یوزر فعال را از محیط خود خارج کنید. همچنین با دستور reboot می توانید سیستم عامل را ری استارت کنید. با دستور init 0 و یا shutdown نیز می توانید سرور را خاموش کنید. با دستور shutdown -h now نیز می توانید سرور را مجبور کنید که همین الان خاموش شود.
دستور رفتن به دایرکتوری های دیگر
شما می توانید به کمک cd و وارد کردن مسیر دلخواه خود در ادامه آن به مسیر مورد نظرتان بروید. برای مثال دستور cd /home شما را به مسیر home خواهد برد. با وارد کردن دستور cd نیز در هر جایی که باشیم به مسیر ریشه باز می گردیم.
دستورات وضعیت منابع و سرویس ها
شما می توانید با وارد کردن دستور top وضعیت کلی سیستم و پردازش های در حال اجرا را مشاهده نمایید. همچنین با وارد کردن دستور free -m می توانید وضعیت و مقدار حافظه رم را مشاهده نمایید. با دستور cat /proc/cpuinfo نیز می توانید مشخصات پردازنده سرور را مشاهده نمایید. با دستور ethtool eth0 نیز می توانید مشخصات و وضعیت کارت شبکه سرور را مشاهده کنید. با دستور df -h نیز می توانید پارتیشن های سرور را مشاهده نمایید و با دستور fdisk -l نیز مشخصات هارد دیسک را مشاهده می کنید.
دستور کپی کردن فایل یا فولدر
اگر فرض کنیم در مسیری که هستیم قصد داریم یک کپی از فایل sample در همان مسیر داشته باشیم می توانیم از دستور cp sample sample1 استفاده کنیم که از طریق یک کپی با نام sample1 از فایل sample در همان مسیر ایجاد می شود.
دستورات ساخت و حذف فولدر
برای مثال اگر قصد داریم پوشه ای به اسم test بسازیم می توانیم از دستور mkdir test استفاده کنیم. همچنین برای حذف این فولدر می توانیم از دستور rm -rf test استفاده کنیم.
زیپ کردن فایل فولدر
برای مثال یک فولدر به اسم test داریم و می خواهیم آن را بصورت فایل فشرده (zip) کنیم. برای اینکار می توانیم از دستور gzip test استفاده کنیم. برای استخراج کردن مجدد محتویات فایل زیپ نیز می توانیم با دستوز gunzip test انجام دهیم.
دستورات نمایش hostname و تغییر آن
اگر دستور hostname را وارد کنیم هاست نیم برای ما نمایش داده می شود. اگر بخواهیم برای مثال مقدار هاست نیم را به s.domain.com تغییر دهیم می توانیم از دستور hostname s.domain.com استفاده کنیم.
تغییر پسورد root
برای تغییر پسورد root با وارد کردن دستور passwd root می توانیم اقدام کنیم. پس از اینکار رمز جدید خواسته می شود که می بایست آنرا وارد نماییم.